Op 21 maart wordt in Nederland een referendum gehouden over de nieuwe (sleep)wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Het meest omstreden punt uit deze nieuwe wet is dat de sleepwet de Nederlandse Inlichtingendiensten de mogelijkheid geeft om al het internetverkeer dat via de kabel gaat, af te tappen en dit gedurende drie jaar op te slaan. Het doel hiervan is in deze moderne en digitale tijd professionele hackers of terroristen te monitoren en voor te blijven.

Bovendien krijgen veiligheidsdiensten de mogelijkheid om het internetgedrag van grote groepen burgers te scannen. Dat is het ‘sleepnet’. Het kan dus zijn dat jouw mailtjes en zoekopdrachten ook worden bekeken omdat je buren opvallend veel verdachte digitale contacten met bijvoorbeeld Syrië hebben.

Over de gevaren van dit sleepnet en ook over het toezicht op de inlichtingendiensten dat de wet optuigt, is veel onenigheid. Volgens de een is de wet noodzakelijk om onze veiligheid te waarborgen. Volgens anderen loopt de privacy van gewone burgers onnodig gevaar en is de wet een niet effectief, ongeleid projectiel.

SPREKERS

Hans de Zwart is filosoof en directeur van de digitale-burgerrechtenbeweging Bits of Freedom. In het verleden was hij Senior Innovation Adviser for Global HR and Learning Technologies bij Shell, daarvoor Moodle-consultant bij een onderwijstechnologieconsultant en hij begon zijn carrière als docent bewegingsonderwijs op een middelbare school in Amsterdam Zuidoost.

Rob de Wijk is historicus en expert op het gebied van internationale betrekkingen en veiligheidszaken. Hij was werkzaam bij instituut Clingendael, de KMA en de Universiteit Leiden. Tegenwoordig is De Wijk directeur van The Hague Security Delta en voorzitter van Holland Space Cluster. Hij is lid van de Strategic Advisors Group van de Atlantic Council in Washington en van de Senior Steering Group van het NATO Special Forces Headquarters in Mons. Daarnaast heeft hij adviesfuncties in binnen- en buitenland, waaronder voorzitter van de Denktank Nationale Veiligheid.

Paul Abels is bijzonder hoogleraar Governance of Intelligence and Security Services, verbonden aan het Institute of Security and Global Affairs (ISGA) van de Universiteit Leiden (vestiging Den Haag). Zijn onderzoeksonderwerpen zijn (aan)sturing en functioneren van inlichtingen- en veiligheidsdiensten, vraagstukken van toezicht, rol en positie van de diensten in het bredere veiligheidsbestel, intelligence leadership, Inlichtingenvergaring als professie en ethiek van het inlichtingenwerk. Abels is gepromoveerd als kerkhistoricus en heeft ruim dertig jaar ervaring als inlichtingenproducent (bij BVD resp. AIVD) en inlichtingenconsument (bij NCTb resp. NCTV) .

Doutje Lettinga is Senior Policy Officer bij de Nederlandse afdeling van Amnesty International. Ze richt zich in haar werk op mensenrechten, contra-terrorisme en massasurveillance. Lettinga promoveerde in de sociologie en is afgestudeerd in politicologie en geschiedenis.

Myrthe Hilkens is de moderator van deze avond. Zij is journalist en voormalig Tweede Kamerlid voor de PvdA. Ze schreef het boek McSex, de pornoficatie van de samenleving en is regelmatig te gast in DWDD.

Vijf Amsterdamse studenten zijn er voor verantwoordelijk dat de Sleepwet aan de Nederlandse bevolking wordt voorgelegd. Drie van hen, Luca van der Kamp, Marlou Gijzen en Nina Boelsums, zijn deze avond in de Rode Hoed aanwezig.