Wat is de Wiv of (sleep)wet?
De Wiv is de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 en wordt ook wel de sleepwet genoemd. Dit komt omdat een onderdeel van de wet gaat over een zogenaamd “sleepnet” dat ingezet kan worden om massaal (online) communicatie te onderscheppen. De geheime diensten bestaan uit de de AIVD, de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst en MIVD, de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst).
Wat staat er in de Wiv?
De Wiv bepaalt wat de taken en de bevoegdheden van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (oftewel de geheime diensten) zijn en hoe het toezicht hierop is geregeld. Hun opdracht is om de veiligheid en de democratische rechtsorde te helpen beschermen door het verzamelen en analyseren van informatie. Denk daarbij aan dreigingen en risico’s voor de samenleving en voor vredesoperaties, en aan (internationaal) terrorisme. De middelen zijn bijvoorbeeld: het aftappen of hacken van personen of organisaties, het raadplegen van informanten of het doen van onderzoek naar openbare bronnen met bijvoorbeeld informatie uit kranten, maar ook, alles wat op het internet te vinden is, zoals Twitter.
Wat is er nu aan de hand met de Wiv?
De wet waar het over gaat bij het referendum op 21 maart is de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv). Dat is een nieuwere versie van de huidige wet die uit 2002 stamt. Volgens de regering is de wet van 2002 verouderd en moet de wet aangescherpt worden. Dat de wet aan een update toe is, is helemaal terecht. Maar de nieuwe wet is nog niet goed genoeg vinden Bits of Freedom en vele andere organisaties en bezorgde burgers. Sommige bevoegdheden zijn te ruim, het toezicht te beperkt en kunnen de gegevens van onschuldige burgers te makkelijk in de verkeerde handen terecht komen.
Wat is een referendum?
Een referendum is een volksraadpleging, alle kiesgerechtigden in Nederland kunnen dan een stem uitbrengen over een wet of verdrag. Je stemt ‘voor’ of ‘tegen’. Op 21 maart vindt er een raadgevend referendum plaats. Een raadgevend referendum heeft als doel een advies (raad) te geven aan de regering.
Het raadgevend referendum op 21 maart gaat over de ‘Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017’, oftewel de Wiv, ookwel de sleepwet genoemd. Een groep bezorgde burgers die vorig jaar in korte tijd meer dan de vereiste 300.000 handtekeningen verzamelden, hebben ervoor gezorgd dat iedereen zijn of haar stem kan uitbrengen over deze wet. De uitslag van het referendum is geldig bij een opkomst van minimaal 30%. Het referendum op 21 maart is tegelijkertijd met de gemeenteraadsverkiezingen, deze verkiezingen zijn standaard elke vier jaar.
Wat kan je doen?
Op 21 maart ga je naar de stembus en kan je stemmen voor twee zaken, de gemeenteraadsverkiezingen én de Wiv, je krijgt dan ook twee stembiljetten. Voor de gemeenteraadsverkiezingen zullen alle partijen actief in jouw gemeente campagne voeren. Voor het referendum zijn er slechts twee opties, je kan ‘voor’ of ‘tegen’ de Wiv stemmen.
Bits of Freedom vindt de wet zoals deze nu is gemaakt niet goed genoeg en zet zich daarom in voor een betere wet. We voeren campagne om zoveel mogelijk mensen tegen te laten stemmen. Volgens Bits of Freedom geef je met een tegenstem het advies aan de regering om de wet op belangrijke punten te verbeteren. Als je wilt weten op welke punten de wet nu nog tekort schiet en verbeterd moet worden dan kan je hier meer informatie vinden.